Stikstof omlaag, natuur omhoog

‘Stikstof’, wie kent het niet… Maar wat is het precies? En waarom is het een probleem?

a) stikstof is een onschadelijk gas: ongeveer 80 procent van de lucht die we inademen bestaat uit stikstof

b) Maar: als dit gas zich bindt aan andere stoffen, ontstaan schadelijke verbindingen:
– ammoniak: stikstof bindt zich aan mest en urine van vee
– stikstofoxiden: stikstof bindt zich aan de uitstoot van verkeer en industrie.

Als het over ‘stikstof’ gaat, bedoelen we meestal deze schadelijke verbindingen. Deze komen terecht in lucht, bodem en water: de stikstofdepositie.

Je vindt hier een iets uitgebreidere uitleg van de stikstofcrisis.

Sommige planten gedijen goed op stikstofrijke bodems, zoals grassen, bramen en brandnetels. Deze planten kunnen door het overschot aan stikstof extra hard groeien.

De oorspronkelijke planten op zandgrond en in heidegebieden zijn aangepast aan arme grond. Zij weten niet goed raad met al die stikstof. De stikstofminnende planten groeien juist extra snel en kunnen een gebied gaan overwoekeren. In heidegebieden zie je al die forse toename van grassen en bramen.

Daardoor neemt niet alleen de diversiteit aan plantensoorten af, maar ook van vlinders en wilde bijen die van deze planten afhankelijk zijn. En daarmee gaat een heel ecosysteem wankelen waarin planten, vogels, insecten, mossen, zoogdieren en al het bodemleven in zorgvuldig evenwicht met elkaar leven.

Er is voldoende bekend over wat er moet gebeuren om stikstof terug te dringen. Het komt nu aan op uitvoering en voldoende middelen. Daar schort het aan.

Maar wij geven niet op! Dit is wat we doen:

• Werken aan oplossingen met het Platform Natuurinclusieve landbouw Gelderland
• Meedenken met beleid
• Inbreng bij de politiek

Voor oplossingen móet je samenwerken. Daarom hebben we in 2019 het Platform Natuurinclusieve landbouw Gelderland opgericht. Daarin werken boeren, natuurorganisaties, provincie, gemeenten, waterschappen en wetenschappers samen. Doel is een toekomstbestendige landbouw die bijdraagt aan herstel van de natuur.

Er zijn initiatieven voor verbeterde bodem, minder gebruik van pesticiden, anders omgaan met grondwater, nieuwe gewassen zoals hennep, andere bedrijfsonderdelen, zoals voedselbossen, andere verdienmodellen en het sturen op meervoudige doelen voor verduurzaming van de landbouw, waaronder stikstofreductie.

Vind er alles over op de website van Platform.

Sinds de rechterlijke uitspraak in 2019 over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) zijn we actief betrokken bij ambtelijke en bestuurlijke processen om oplossingen te vinden. Onderaan de pagina vind je een overzicht van onze brieven en publicaties sindsdien.. Onze doelen zijn:

• Integraal systeemherstel
• Reductie stikstofuitstoot
• Gezonde natuur door afname van depositie en natuurherstel

Wij waren intensief betrokken bij de Gelderse Maatregelen Stikstof (GMS), met inhoudelijke en procesmatige inbreng. In het GMS werkt de provincie aan stikstofreductie en aan herstel van stikstofgevoelige natuur. Dit zijn ook belangrijke onderdelen van het nieuwe programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland (zie apart thema op de website).

Met welke plannen komen Gedeputeerde Staten en wat betekent dat voor de natuur? We duiken in de stukken en overleggen met onze achterban, experts en politici.

• Vinden we het een goed idee? Dan laten we dat weten aan Provinciale Staten.
• Zien we hiaten of ronduit schadelijke voorstellen? Dan laten we dat óók weten.
• Hebben we suggesties en voorbeelden van hoe het beter kan? Die zetten we er natuurlijk bij.

Dat doen we in brieven aan Provinciale Staten en in zienswijzen op beleidsvoorstellen van Gedeputeerde Staten. Hieronder vind je een selectie.