Ingezonden: ‘Straks is de natuur klaar met ons’

22 juni 2022

Ingezonden: ‘Straks is de natuur klaar met ons’

Annie van de Pas, netwerkdirecteur van de Natuur en Milieufederaties, schreef onderstaand opiniestuk in het Algemeen Dagblad van 22 juni 2022, over de aanpak van de stikstofcrisis en de reacties daarop. Het valt haar op dat het waarom van de voorgestelde maatregelen en het belang van natuur daarbij maar zelden een rol speelt. Terwijl het voortbestaan van de mens op het spel staat.

‘De VVD zal moeten kiezen waar haar prioriteiten liggen’. ‘CDA eist aanpassing stikstofplan kabinet.’ De recente krantenkoppen doen alsof er van alles valt te kiezen bij het aanpakken van de stikstofcrisis. Maar één ding wordt veelvuldig vergeten: waarom deze crisis zo nodig aangepakt moet worden. De biodiversiteit verdwijnt namelijk in razend tempo en de natuur moet rap hersteld worden. De natuur kan dan wel zonder ons voortbestaan, maar wij niet zonder de natuur.

22 juni 2022

Waarom ingrijpen

Als het  stikstof betreft, weet inmiddels iedereen dat het gaat om de veehouderij als grootste uitstoter en de bouw die op slot zit. ‘Experts’ blijven praten over technische (schijn)oplossingen en twijfel zaaien over wetenschappelijke stikstofberekeningen, in de hoop dat overheden na decennia nog steeds niet gaan doorpakken. De natuur zelf delft echter in de berichtgeving stelselmatig het onderspit. Soorten die bedreigd worden met uitsterven rammelen niet aan de poorten van het mediapark en schuiven niet aan in talkshows.

Er is te weinig aandacht voor het onderliggende verhaal van de natuur en over het waarom van de noodzaak tot ingrijpen en de reductie van stikstof. Laat staan voor de consequenties als we nu niet ingrijpen. Het is verschrikkelijk dat zoveel soorten verdwijnen, dat is al voldoende reden voor bescherming. Het gaat niet alleen over het verdwijnen van de inheemse eik, het korhoen en botontkalking bij mezen of de oprukkende brandnetels en overwoekerende bramen.

Ecosystemen staan op omvallen

Onze problemen met de staat van onze natuur vormen een bedreiging voor het functioneren van ons land. We lijken te zijn vergeten dat de natuur onmisbare functies voor ons heeft. Noodzakelijke ecosystemen staan nu op omvallen door een te hoge neerslag van stikstof. Door de afnemende biodiversiteit staan steeds meer essentiële zaken onder druk. Zoals schoon drinkwater, een gezonde en klimaatbestendige leefomgeving en onze voedselvoorziening zelf. Met de enorme afname van insecten, die essentieel zijn voor bestuiving van gewassen, hebben we de bodem onder ons ecosysteem weggeslagen.

Diepdonkerrood

Nederland presteert het slechtst van Europa als het gaat om natuurbescherming en schendt de Europese natuurbeschermingswetten al decennia lang. Nu wordt er ingegrepen bij de sector die verantwoordelijk is voor de grootste uitstoot van stikstof (ammoniak): de veehouderij. Met name de intensieve veehouderij nabij natuurgebieden zijn nu de diepdonkerrode plaatsen op de inmiddels beroemde en beruchte kaart van minister Van der Wal. Juist in die gebieden staan natuurtypen op de zwarte lijst van ecologen waarvoor het nu of nooit is.

Waar zijn de ecologen?

Laten we in plaats van te polariseren vooruit kijken met perspectief. Boeren, die van oudsher een binding hebben met de natuur, de kans geven om natuurinclusief te boeren. Waarom zien we in de media wel de boze boer, maar niet ook de boer die een bloeiend bedrijf heeft in samenhang met de natuur? Waar zijn de ecologen in de talkshows die het grotere geheel kunnen duiden en de gigantische gevolgen kunnen uitleggen die we als maatschappij kunnen verwachten als we nu niet in actie komen? Als we over tien, twintig of dertig jaar terugkijken staan twee vragen centraal: hoe heeft Nederland de natuur weten te herstellen en hoe hebben we onze boeren een gezond langetermijnperspectief op natuurvriendelijk boeren gegeven?